มะเร็งเต้านมเป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยอันดับ 1 ในผู้หญิงไทยและทั่วโลก ในแต่ละปีจะมีผู้เสียชีวิตจากมะเร็งเต้านมถึง 0.68 ล้านคน ดังนั้นการตรวจคัดกรองมีความสําคัญมาก เนื่องจากการค้นพบมะเร็งเต้านมในระยะเริ่มแรกสามารถรักษาให้หายขาดได้ ซึ่งจะช่วยลดระยะเวลาในการรักษา และอัตราการเสียชีวิตลงได้

มะเร็งเต้านม (Breast Cancer)

มะเร็งเต้านมเกิดจากเซลล์ของเต้านมที่มีการแบ่งตัวอย่างผิดปกติส่วนใหญ่มักเกิดที่ภายในท่อน้ำนมหรือต่อมน้ำนม และสามารถกระจายออกไปอวัยวะใกล้เคียงเช่นต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้ หรือแพร่กระจายไปอยู่อวัยวะที่อยู่ห่างไกล เช่น กระดูก ปอด ตับ และสมอง เช่นเดียวกับมะเร็งชนิดอื่นๆ ทั้งนี้มะเร็งเต้านมพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย โดยผู้ชายมีโอกาสพบได้น้อยมากเพียง1% ของมะเร็งเต้านมทั้งหมด

สาเหตุของมะเร็งเต้านม

• อายุ ในผู้หญิงที่มีอายุมากกว่า 50 ปีจะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 
• ฮอร์โมน ฮอร์โมนเพศหญิงมีความสัมพันธ์กับการเกิดมะเร็งเต้านม ผู้หญิงที่ใช้ยาคุมกําเนิดมากกว่า 5 ปี หรือได้รับฮอร์โมนเอสโตรเจนทดแทนหลังหมดประจําเดือนเป็นระยะเวลานานกว่า 2 ปี จะเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งเต้านมมากขึ้น
• ประวัติโรคมะเร็ง ผู้ที่เคยเป็นมะเร็งเต้านมข้างหนึ่ง มีโอกาสเสี่ยงที่จะตรวจพบโรคมะเร็งได้ที่เต้านมอีกข้างหนึ่งได้มากขึ้น
• พันธุกรรม มะเร็งเต้านมมีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมที่เกี่ยวข้องกับยีน BRCA1, BRCA2 (บีอาร์ซีเอวัน, บีอาร์ซีเอทู) ผู้หญิงที่มีการกลายพันธุ์ของยีน จะมีโอกาสเสี่ยงเป็นมะเร็งเต้านมเพิ่มขึ้น 
• พฤติกรรม การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอร์ รับประทานอาหารที่มีไขมันสูง การขาดการออกกําลังกาย ภาวะอ้วนหลังหมดประจําเดือน น้ำหนักเกิน เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งเต้านมมากขึ้น

การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยตนเอง

การตรวจเต้านมด้วยตนเองควรทําอย่างน้อยเดือนละครั้ง ช่วงเวลาที่เหมาะสมสําหรับผู้ที่ยังมีประจําเดือน คือ 7-10 วัน หลังจากมีประจําเดือนวันแรก โดยการตรวจเต้านมด้วยตนเอง ท่านอาจตรวจได้ทั้งในท่ายืน ท่านั่ง หรือท่านอนก็ได้ โดยสามารถสังเกตได้ด้วยตนเองด้วยวิธีการดังนี้

• การดู โดยให้ท่านยืนหน้ากระจกเงา ปล่อยแขนแนบลําตัวทั้ง 2 ข้าง ตามด้วยท่ายกมือเท้าสะเอว และยกมือทั้ง 2 ข้างไว้เหนือศรีษะ
• การคลํา หลังจากดูลักษณะเต้านม 2 ข้าง ครบเรียบร้อยแล้ว ให้ท่านคลําบริเวณรักแร้ บริเวณเหนือกระดูกไหปล้าร้าและคลําเต้านมทั้ง 2 ข้าง

สัญญาณผิดปกติ

• พบก้อนเนื้อบริเวณเต้านม หรือใต้รักแร้ 
• มีอาการเจ็บผิดปกติที่เต้านม
• บริเวณเต้านมมีผื่น แดง ร้อน ผื่นคล้ายผิวส้ม
• ขนาดหรือรูปร่างของเต้านมเปลี่ยนไป ไม่เท่ากันอย่างชัดเจน
• มีรอยบุ๋มของผิวหนังบริเวณเต้านม หรือหัวนม
• มีเลือด น้ำเหลือง หรือของเหลวไหลออกมาจากหัวนม 

ทั้งนี้ หากท่านคลำพบเจอสิ่งปกติ ควรที่จะเข้ารับการตรวจรักษาโดยแพทย์เพิ่มเติม เพื่อจะได้เข้ารับการรักษาที่ถูกต้อง หากคุณต้องการปรึกษาแพทย์ เกี่ยวกับสุขภาพ ที่พรีโมแคร์ เมดิคอล เราพร้อมให้บริการคุณอย่างครบถ้วน สามารถสอบถามเพิ่มเติม หรือทำการนัดหมายล่วงหน้าเพื่อเข้ารับบริการได้ที่ Line Official @primocare หรือคลิกที่นี่  

Reference

• 6 สัญญาณเตือนมะเร็งเต้านม
• มะเร็งเต้านม
• มะเร็งเต้านม
• มะเร็งเต้านม

ความเครียดเป็นสภาวะของอารมณ์ เมื่อต้องเผชิญหน้ากับสถานการณ์อันตราย ร่างกายจะหลั่งสารสื่อประสาท ส่งผลให้หัวใจเต้นเร็ว หายใจถี่ขึ้น กล้ามเนื้อหดตัว และความดันโลหิตสูงขึ้น โดยผู้ที่ป่วยเป็นโรคเครียดมักเกิดอาการของโรคทันทีที่เผชิญสถานการณ์ที่ทำให้เกิดความเครียด ในบางรายอาจจะเป็นโรคซึมเศร้า (Depressive disorder) หรือ โรควิตกกังวล (Anxiety disorders) ได้ในอนาคต

ภาวะเครียด

โรคเครียดมีสาเหตุมาจากการพบเจอหรือรับรู้เหตุการณ์อันตรายที่ร้ายแรง ทั้งนี้ความเครียดอาจเกิดจากการใช้ชีวิตประจำวัน ซึ่งความรู้สึกดังกล่าวอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของร่างกายและอารมณ์ ดังนี้ 

• ความเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย อาทิ ความดันโลหิตสูง หัวใจเต้นเร็ว ใจสั่น เหงื่อออกที่ฝ่ามือ เวียนศีรษะ หายใจไม่สะดวก แน่นหน้าอก หรือนอนไม่หลับ เป็นต้น 
• ความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ อาทิ รู้สึกกดดันอยู่เสมอ ไม่มีสมาธิ อารมณ์แปรปรวน

ทั้งนี้ภาวะเครียด สามารถที่จะกลายเป็นความเครียดสะสม หรือความเครียดเรื้อรังได้ หากมีอาการเครียดติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน จนเกิดความสะสมสร้างความกังวลและรบกวนต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ในบางรายที่มีอาการเครียดสะสมมากๆ อาจส่งผลกระทบต่อการทำงานและคนรอบข้างได้ 

สัญญาณเตือนภาวะเครียด

ภาวะเครียดสามารถก่อให้เกิดผลทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ รวมถึงพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งนี้ผู้ที่ต้องการสังเกตุว่าตนเองมีภาวะเครียดสะสมหรือไม่ สามารถตรวจสอบความผิดปกติของร่างกาย พฤติกรรม และอารมณ์เบื้องต้นเหล่านี้ เพื่อนำไปสู่การรักษาที่ถูกต้อง

• สัญญาณทางร่างกาย เช่น หายใจถี่ หัวใจเต้นเร็ว หายใจลำบาก มีอาหารปวดหัว ปวดท้อง นอนไม่หลับ ปวดเมื่อยบริเวณบ่าและคอ ท้องผูกสลับกับท้องเสีย ชาตามปลายมือปลายเท้า
• สัญญาณทางอารมณ์ เช่น เบื่อหน่ายชีวิต วิตกกังวล มีความต้องการทางเพศลดลง อ่อนไหวง่าย
• สัญญาณทางพฤติกรรม เช่น นิ่งเงียบ ไม่พูดคุย มั่นใจในตัวเองลดน้อยลง ทานอาหารมากขึ้นหรือน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด เริ่มใช้เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ บุหรี่ หรือสนใจที่จะเสพสารเสพติด
• เกิดโรคแทรกซ้อน ปัญหาทางสุขภาพจิต เช่น โรคซึมเศร้า โรควิตกกังวล หรือบุคลิกภาพแปรปรวน

การป้องกัน รักษาภาวะเครียด

ถึงแม้ว่าอาการเครียด หรือกังวลจะเป็นเรื่องปกติในชีวิตประจำวัน แต่ถ้าหากผู้ป่วยมีภาวะเครียดสะสม ที่ก่อให้เกิดความกังวลและรบกวนต่อการใช้ชีวิตประจำวัน อาจส่งผลกระทบต่อการทำงานและคนรอบข้างได้ ดังนั้นผู้ที่มีอาการตรใข้างต้นจำเป็นที่จะต้องเข้ารับการรักษา หรือป้องกันก่อนเกิดภาวะเครียดสะสม

• ทำกิจกรรมที่ทำให้คุณรู้สึกสนุกเพลิดเพลินและผ่อนคลาย เช่น การนอนดูหนัง ฟังเพลงสบายๆ หรือออกไปหากิจกรรมกับคนรอบข้าง เช่น เพื่อน คนรัก หรือครอบครัว 
• ฝึกการผ่อนคลาย เช่น การฝึกหายใจ การทำสมาธิ การฝึกจินตภาพเพื่อเอาชนะความเครียด ความวิตกกังวล จะช่วยให้ชีพจรเต้นช้าลง และคลายความกังวลไปได้บ้าง
  
• เปลี่ยนแปลงทัศนคติ เช่น มองความท้าทายว่าเป็นโอกาสในการเรียนรู้และเติบโต หรือใช้หลักการทางศาสนาเข้าช่วยเพื่อให้มีสติและมีความสงบสุขในจิตใจ
  
• จัดสรรเวลาในชีวิตประจำวัน โดยการแยกเวลาการทำงาน และเวลาส่วนตัวให้ชัดเจน จัดสรรเวลาเพื่ออยู่กับตัวเอง และทำกิจกรรมที่ผ่อนคลาย
• ออกกำลังกาย หรือเคลื่อนไหวร่างกายอย่างสม่ำเสมอ เมื่อมีอาการเครียด ร่างกายจะหลั่งสาร Cortisol ซึ่งสามารถช่วยทำให้ร่างกายลดความตึงเครียดโดยการขยับร่างกายวันละ 30 นาที 3 – 5 วันต่อสัปดาห์ 
  
• ปรึกษาแพทย์ หากคุณรู้สึกเครียด วิตกกังวล จนไม่สามารถควบคุมความรู้สึกเหล่านี้ได้ การไปพบจิตแพทย์ หรือนักจิตบำบัดจะช่วยบรรเทาอาการเครียดสะสม ผ่านการให้คำปรึกษาและบำบัดอย่างถูกต้อง เพื่อคลายความเครียดอย่างถูกวิธี 

สุขภาพใจมีความสำคัญและต้องการการดูแลไม่ต่างจากสุขภาพกาย หมั่นสังเกตอารมณ์ ความคิด และความรู้สึกของตัวเอง หากท่านต้องการที่จะปรึกษาปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพใจ ให้พรีโมแคร์ช่วยรับฟังและหาทางรับมือปัญหา นัดหมายปรึกษานักจิตวิทยาของเราได้ที่ Line Official @primoCare หรือคลิกที่นี่ 

Reference

• เครียดสะสม ภาวะอันตรายทำลายสุขภาพ
• 5 วิธีจัดการความเครียดง่ายๆ ที่คุณเองก็ทำได้
• ความหมาย โรคเครียด
• ภาวะเครียด

 นักจิตวิทยา (Psychologists) เป็นผู้ที่ศึกษาลงลึกด้านจิตใจของมนุษย์และเป็นผู้มีความเชี่ยวชาญด้านภาวะทางจิตใจ และ อารมณ์ ที่ส่งผลกระทบต่อพฤติกรรม ซึ่งเป็นศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับจิตใจ กระบวนความคิด และพฤติกรรมของมนุษย์ในปัจจัยแวดล้อมทางสังคมต่างๆ

นักจิตวิทยาช่วยอย่างไร?

การรักษาของนักจิตวิทยาจะเน้นวิธีการตรวจประเมินทางจิตวิทยาและการบำบัดทางจิต ความคิด อารมณ์ และพฤติกรรมโดยการพูดคุยแลกเปลี่ยนและทำแบบทดสอบเฉพาะด้านเป็นหลัก เพื่อหาสาเหตุของปัญหาและร่วมหาแนวทางการแก้ไข รวมถึงให้คำแนะนำในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือความคิดเพื่อฟื้นฟูสุขภาพจิต โดยนักจิตวิทยาคือผู้ที่เรียนทางจิตวิทยาและได้รับการฝึกจนเป็นนักจิตวิทยาที่มีความเชี่ยวชาญในสาขาที่ตนเองสนใจ เช่น จิตวิทยาคลินิก จิตวิทยาการให้การปรึกษา จิตวิทยาองค์กร จิตวิทยาสุขภาพ มีหน้าที่ตรวจประเมินด้วยแบบทดสอบ ให้คำปรึกษา หรือทำจิตบำบัดตามทฤษฎีที่ตนเองสนใจเป็นพิเศษกับผู้ป่วยด้วยการพูดคุย แต่นักจิตวิทยาจะไม่สามารถสั่งจ่ายยาหรือวินิจฉัยอาการทางการแพทย์ได้ โดยทั้งคู่มักทำงานร่วมกันเพื่อช่วยฟื้นฟูสุขภาพจิตของผู้ป่วย 

เมื่อไหร่ถึงจะต้องไปหานักจิตวิทยา

 นักจิตวิทยามักดูแลปัญหาทางสภาวะจิตใจที่สามารถรักษาได้ด้วยการให้คำปรึกษาหรือทำจิตบำบัด ปัญหาทั่วไปที่หลายคนพบเจอในชีวิตประจำวัน แต่ไม่สามารถหาทางออกด้วยตัวเอง หรือไม่รู้จะไปปรึกษาใคร ล้วนแล้วแต่ปรึกษานักจิตวิทยาได้ เช่น ความเครียดจากการเรียนและการทำงาน ภาวะหมดไฟ ในการทำงาน (Burnout) ความวิตกกังวลต่อเรื่องต่างๆ ที่รู้สึกว่ามีมากเกินไป และปัญหาด้านความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ทั้งครอบครัว เพื่อน หรือคนในที่ทำงาน รวมไปถึงภาวะซึมเศร้าและวิตกกังวลที่ยังไม่รุนแรง ปัญหาอื่นๆในด้านพฤติกรรม การเรียนรู้ และการปรับตัวเข้ากับสังคม 

• เมื่อเผชิญหน้ากับปัญหาชีวิต ในช่วงต่างๆ
• ต้องการคำปรึกษาเกี่ยวกับเรื่องชีวิตในมิติต่างๆ
• ต้องการดูแลความเครียด ความกังวลที่เกิดขึ้น
• ต้องการตัดสินใจที่มั่นคงมากขึ้น
• อยากปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่าง เพื่อให้ชีวิตตัวเองดีขึ้น
• อยากมีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้น อยากดูแลความสัมพันธ์กับคนสำคัญหรือครอบครัว
• ต้องการคลี่คลายปมบางอย่างภายในใจ
• การเปลี่ยนสภาพแวดล้อม สภาวะหมดไฟ
• เมื่อพบความกดดัน รู้สึกแปลกแยก และต้องการปรับตัว หรือพัฒนาตัวเอง
• มีปัญหาภายในครอบครัวและต้องการหาทางออก
• ต้องการมีความสุข ความพอใจในชีวิตตัวเองมากขึ้น

Reference

• ปรึกษานักจิตวิทยาหรือจิตแพทย์ดี? วิธีการเลือกเข้าพบผู้เชี่ยวชาญตามปัญหาของคุณ
• จิตแพทย์และนักจิตวิทยา ผู้ช่วยเยียวยาปัญหาสุขภาพจิต
• Psychiatrists and psychologists: what’s the difference? 

 วิตามินเป็นสารประกอบอินทรีย์ ซึ่งเป็นสารอาหารสำคัญที่สิ่งมีชีวิตต้องการในปริมาณเล็กน้อย โดยได้รับจากการรับประทานอาหาร เนื่องจากร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์ได้ในปริมาณที่เพียงพอ 

หน้าที่ของวิตามิน

วิตามินแต่ละชนิดมีหน้าที่แตกต่างกัน โดยวิตามินแต่ละชนิดจะได้รับจากสารอาหารที่แตกต่างกัน หากร่างกายขาดวิตามินชนิดใดชนิดหนึ่ง หรือได้รับในปริมาณที่ไม่เพียงพอต่อร่างกาย อาจทำให้เกิดความผิดปกติต่อร่างกายได้ โดยวิตามินแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ

1. กลุ่มที่ละลายในน้ำ หมายถึง วิตามินที่สามารถถูกขับออกทางไตพร้อมกับปัสสาวะ โดยวิตามินจะอยู่ในร่างกาย 2-4 ชั่วโมง ทำให้มีโอกาสที่จะสะสมในร่างกายน้อย ไม่ก่อผลข้างเคียง เช่น วิตามินบี และวิตามินซี

• วิตามินบี : เกี่ยวข้องกับระบบประสาท พลังงานและเม็ดเลือด อาทิ 

Reference

• วิตามิน สารต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญต่อร่างกาย
• กิน “วิตามิน” อย่างไร… ให้แข็งแรงและอ่อนวัย
• 5 วิตามิน และแร่ธาตุที่ร่างกายไม่ควรขาด

 สุขภาพจิตที่ดีเป็นสภาวะที่บุคคลสามารถควบคุมสภาวะทางจิตใจ อารมณ์ และความคิดให้ปรับตัวเข้ากับสังคม และสิ่งแวดล้อม พร้อมดำเนินชีวิตตามบทบาทหน้าที่ของตนในสังคมได้อย่างมีความสุข ทั้งนี้สุขภาพจิตในที่ทำงานเป็นสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญ เพราะงานเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวัน โดยที่ไม่มีใครหลีกเลี่ยงความเครียดและความกังวลจากงานได้ การจัดการกับสุขภาพจิตในที่ทำงานจึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างมากที่จะช่วยสร้างสมดุลให้กับชีวิต

สุขภาพจิต (Mental Health) 

สุขภาพจิตเป็นสภาวะทางจิตใจของบุคคล ซึ่งโดยธรรมชาติภาวะทางจิตใจมีการปรับเปลี่ยนแปลงตามสิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวของบุคคลนั้นๆ โดยภาวะจิตใจที่เป็นสุข สามารถปรับตัวแก้ปัญหา สร้างสรรค์ทำงานได้ มีความรู้ สึกที่ดีต่อตนเองและผู้อื่น มีความมั่นคงทางจิตใจ มีวุฒิภาวะทางอารมณ์ อยู่ในสังคม และสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงได้

ผู้ที่มีสุขภาพจิตดีมักมีลักษณะของคนที่เข้าใจชีวิตมีจุดมุ่งหมายในชีวิต ไม่มีความรู้สึกสิ้นหวัง คิดบวก มองโลกในแง่ดี มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับผู้อื่นมากกว่าผู้ที่มีสุขภาพจิตไม่ดี การมีสุขภาพจิตดีและการมองโลกในแง่ดีนั้นสัมพันธ์กับสุขภาพร่างกายที่ดีขึ้นด้วย ทำให้มีปัญหาสุขภาพลดน้อยลง โดยผู้ที่มีสุขภาพจิตดีมักมีลักษณะดังนี้

• ไม่ค่อยรู้สึกสิ้นหวัง
• เข้าสู่โหมดอารมณ์แง่ลบได้ยาก และปรับอารมณ์ให้กลับมาเป็นปกติได้เร็ว
• มีแนวโน้มจะนึกถึงช่วงเวลาที่ดีมากกว่าช่วงเวลาที่เลวร้าย
• เข้าใจถึงความหมายของชีวิต และสามารถใช้ชีวิตอย่างมีจุดมุ่งหมาย
• ให้ความสนใจกับสิ่งที่สำคัญและคำนึงถึงการคงไว้ซึ่งอารมณ์และสุขภาพจิตที่ดี

ความเครียดจากการทำงาน

ความเครียดจากที่ทำงานส่งผลเสียต่อสุขภาพทางร่างกาย และจิตใจ สำหรับผู้ที่ไม่มีความสุขในการทำงาน มีข้อสังเกตได้จากการมีพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปจากเดิม ดังนี้ 

• เกิดความรู้สึกเบื่อหน่าย ไม่อยากทำงาน ขาดความกระตือรือร้น ทำงานผิดพลาดบ่อย หรือขาดงานเป็นประจำ 
• ไม่อยากพูดกับใคร อารมณ์ร้อน รู้สึกว่าการทำงานเป็นเรื่องเครียด ไม่สนุกสนานเหมือนเดิม
• ระบายออกโดยการใช้สารเสพติด เช่นการสูบบุหรี่ หรือดื่มแอลกฮอล์
• เกิดอาการเจ็บป่วย โดยไม่มีสาเหตุ เช่นปวดหัวเป็นประจำ ปวดหลัง ปวดไหล่ อ่อนเพลีย มีปัญหาเกี่ยวกับการนอนหลับ เช่น นอนไม่หลับหรืออยากนอนตลอดเวลา 

แบบประเมินสุขภาพจิต

แบบทดสอบดัชนีชี้วัดสุขภาพจิตคนไทยฉบับสั้น 15 ข้อ โดยกรมสุขภาพจิต คำถามต่อไปนี้จะถามถึงประสบการณ์ของท่านในช่วง 1 เดือนที่ผ่านมา จนถึงปัจจุบัน ให้ท่านสำรวจตัวท่านเองและประเมินเหตุการณ์ อาการหรือความคิดเห็นและความรู้สึกของท่านว่าอยู่ในระดับใด แล้วตอบคำตอบที่เป็นจริงกับตัวท่านมากที่สุด โดยคำตอบจะมี 4 ตัวเลือก คือ ไม่เลย (1 คะแนน), เล็กน้อย (2 คะแนน),  มาก (3 คะแนน) และ มากที่สุด (4 คะแนน)

1. ท่านรู้สึกพึงพอใจในชีวิต
2. ท่านรู้สึกสบายใจ
3. ท่านรู้สึกเบื่อหน่ายท้อแท้กับการดำเนินชีวิตประจำวัน
4. ท่านรู้สึกผิดหวังในตัวเอง
5. ท่านรู้สึกว่าชีวิตของท่านมีแต่ความทุกข์
6. ท่านสามารถทำใจยอมรับได้สำหรับปัญหาที่ยากจะแก้ไข (เมื่อมีปัญหา)
7. ท่านมั่นใจว่าสามารถควบคุมอารมณ์ได้เมื่อมีเหตุการณ์คับขันหรือร้ายแรงเกิดขึ้น
8. ท่านมั่นใจที่จะเผชิญกับเหตุการณ์ร้ายแรงที่เกิดขึ้นในชีวิต
9. ท่านรู้สึกเห็นใจเมื่อผู้อื่นมีทุกข์
10. ท่านรู้สึกเป็นสุขในการช่วยเหลือผู้อื่นที่มีปัญหา
11. ท่านให้ความช่วยเหลือแก่ผู้อื่นเมื่อมีโอกาส
12. ท่านรู้สึกภูมิใจในตนเอง
13. ท่านรู้สึกมั่นคง ปลอดภัยเมื่ออยู่ในครอบครัว
14. หากท่านป่วยหนัก ท่านเชื่อว่าครอบครัวจะดูแลท่านเป็นอย่างดี
15. สมาชิกในครอบครัวมีความรักและผูกพันต่อกัน

การแปลผลการประเมิน

ดัชนีชี้วัดความสุขคนไทยฉบับสั้นใหม่ 15 ข้อ มีคะแนนเต็มทั้งหมด 60 คะแนน เมื่อผู้ตอบได้ประเมินตนเองแล้ว และรวมคะแนนทุกข้อได้คะแนนเท่าไร สามารถนำมาเปรียบเทียบกับเกณฑ์ปกติที่กำหนดดังนี้

• 51-60 คะแนน หมายถึง มีสุขภาพจิตมากกว่าคนทั่วไป (Good)
• 44-50 คะแนน หมายถึง มีสุขภาพจิตเท่ากับคนทั่วไป (Fair)
• 43 คะแนน หรือน้อยกว่า หมายถึง มีสุขภาพจิตต่ำกว่าคนทั่วไป (Poor)

Work-Life Balance

การมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดีนั้น เป็นพื้นฐานสำคัญที่จะช่วยสนับสนุนให้เราใช้ชีวิตอย่างมีความสุข และสามารถพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดียิ่งขึ้น การมีสุขภาพจิตที่ดี สามารถสร้างได้ด้วยตนเอง เพียงแค่ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต ดังนี้

• ตั้งเป้าหมายการทำกิจกรรมต่างๆ ทำให้เรารู้สึกว่าเราอยากจะมาทำงานทุกวัน และวันทำงานของเรามีคุณค่า ดังนั้นควรตั้งเป้าหมายและจัดรายการลำดับการทำงานในแต่ละวันเพื่อการจัดการเวลาได้ดีขึ้น
• รู้จักผ่อนคลายจากสภาวะความเครียด หาเวลาพักเพื่อผ่อนคลายสัก 30 นาที เช่น ฟังเพลง ดูทีวี นั่งสมาธิ ทำสิ่งที่ชื่นชอบ สิ่งที่ทำแล้วสบายใจที่ไม่กระทบกับความสุขของคนอื่น เป็นต้น
• เคารพเวลาพักผ่อนของตนเอง การเป็นพนักงานที่ทำงานเก่ง ควรมาพร้อมกับสุขภาพและร่างกายที่แข็งแรงสมบูรณ์ด้วย เมื่อถึงเวลาพักผ่อนควรหยุดคิดถึงเรื่องงาน ไม่นำงานกลับมาทำที่บ้าน ปิดโทรศัพท์มือถือ ใช้เวลาพักผ่อนเพื่อเป็นรางวัลให้กับความอดทนและตั้งใจของตนเองในแต่ละวัน
• เรียนรู้ที่จะปฏิเสธ ขอความช่วยเหลือจากหัวหน้าและเพื่อนร่วมงานเพื่อแบ่งเบาภาระงานเพื่อช่วยให้จดจ่อกับงานและผลิตงานที่มีคุณภาพได้มากขึ้น
• พัฒนาตนเองให้ประสบความสำเร็จในการทำงาน โดยหมั่นฝึกฝนหาความรู้เพิ่มเติมในงานที่ทำ รวมทั้งถ้าได้รับมอบหมายงานใหม่ๆ ให้คิดว่าเป็นโอกาสในการพัฒนาตนเองอยู่เสมอ ซึ่งจะทำให้เราเกิดความภาคภูมิใจและมีความสุขกับการทำงาน
• ใช้เวลากับคนรอบตัวให้มากขึ้น การทำงานหนักหักโหมจนเกินไป ไม่เพียงแต่จะส่งผลเสียต่อสุขภาพเท่านั้น แต่ยังส่งผลร้ายต่อความสัมพันธ์ในครอบครัวด้วย การแบ่งเวลาให้กับคนรอบตัวหรือคนในครอบครัวจะส่งผลดีต่อความสัมพันธ์ และช่วยบรรเทาความเครียดหรือความทุกข์ภายในจิตใจ จึงไม่ควรละเลยคนรอบตัวที่ควรให้ความสำคัญ
• ใส่ใจกับตนเองมากขึ้น ควรแบ่งเวลาเพื่อดูแลสุขภาพตนเอง เช่น ออกกำลังกาย รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนให้เพียงพอ ทำกิจกรรมที่ชอบเพื่อผ่อนคลายความเครียด จะช่วยให้ร่างกายและจิตใจแข็งแรงพร้อมสำหรับการทำงานและการใช้ชีวิต

หากท่านต้องการที่จะนัดหมายเพื่อปรึกษาพูดคุยกับนักจิตวิทยา  สามารถเข้ามารับคำแนะนำได้ที่ พรีโมแคร์ เมดิคอล คลินิก  ที่พร้อมดูแลรักษาสุขภาพร่างกาย และจิตใจของท่านให้แข็งแรงอย่างครบถ้วน สามารถสอบถามหรือนัดหมายล่วงหน้าที่นี่   

Reference

• Work-Life Balanceปรับสมดุลชีวิตทำงาน
• ดูแลสุขภาพกาย-สุขภาพจิต เพื่อความสุขและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
• สุขภาพจิตที่ดี สร้างได้ง่าย ๆ ด้วยตนเอง
• แบบทดสอบดัชนีชี้วัดสุขภาพจิตคนไทยฉบับสั้น 15 ข้อ

อาหาร หมายถึงสิ่งที่ร่างกายรับเข้าไปทั้งที่สสารและพลังงาน เกิดกระบวนการสังเคราะห์จนร่างกายสามารถนำไปใช้ได้ให้เกิดประโยชน์ เพราะฉะนั้นการเลือกรับประทานอาหาร จึงควรพิจารณาก่อนรับประทานทุกครั้ง ว่าอาหารที่กำลังจะรับประทานให้คุณหรือให้โทษอย่างไร เพื่อให้ได้ร่างกายได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน

หลักในการเลือกรับประทานอาหาร

จากข้อมูล Thaihealth Watch 2022 พบว่า คนไทยนิยมเลือกรับประทานอาหารไขมันสูง อาหารแปรรูป เครื่องดื่มบรรจุขวด และรับประทานผักผลไม้ไม่เพียงพอ ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว โดยเฉพาะความเสี่ยงต่อการป่วยโรคกลุ่ม NCDs อาจส่งผลให้อัตราการเสียชีวิตของคนไทย ทั้งนี้การเลือกรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ ดังนี้

• ชนิด: ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เลือกทานอาหารที่หลายหลาก ไม่ควรรับประทานอาหารที่เป็นโทษแก่ร่างกาย เช่น ของทอด ของมัน ของหวาน กาแฟ แอลกอฮอล์ สารปรุงแต่ง สารกันบูด อาหารแปรรูปต่างๆ เป็นต้น 

สูตรลดหวาน มัน เค็ม 6:6:1 กล่าวคือ ไม่ควรรับประทานสิ่งเหล่านี้ เกินกว่ากำหนดต่อวัน
– น้ำตาล 6 ช้อนชา 
– น้ำมัน 6 ช้อนชา 
– เกลือ 1 ช้อนชา   

• ปริมาณ: พอดี เหมาะสม หมายถึง รับประทานอย่างพอดี ไม่ควรทานในปริมาณที่มากเกินไป
• เวลา: รับประทานเป็นมื้อๆ ไม่ทานระหว่างมื้อ โดยสามารถทำ Intermittent Fasting ควบคู่ด้วย  

Reference

• The Hormone Handbook by Thierry Hertoghe, MD. 2006 
• Canada food guide diet. 
• เลือกอาหารอย่างไร ให้ปลอดภัย สุขภาพดี
• การเลือกบริโภคอาหาร

 การกลั้นเป็นครั้งคราวอาจไม่ส่งผลเสียมาก แต่หากกลั้นปัสสาวะจนติดเป็นนิสัยอาจเป็นการเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะให้สูงขึ้น และยังส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพได้ เช่น กระเพาะปัสสาวะหดเกร็ง อาการปวดท้องน้อย หรือกระเพาะปัสสาวะอักเสบ เป็นต้น

การกลั้นปัสสาวะ 

ขนาดของกระเพาะปัสสาวะอยู่ที่ประมาณ 500 – 1,000 มิลลิลิตร เมื่อมีปัสสาวะอยูในกระเพาะปัสสาวะประมาณ 160 – 300 มิลลิลิตรหรือประมาณครึ่งกระเพาะปัสสาวะ จะทำให้รู้สึกปวดปัสสาวะ โดยเกิดจาก เส้นประสาทในกระเพาะปัสสาวะถูกกระตุ้นให้ส่งสัญญาณไปยังสมองแล้วทำให้รู้สึกปวดปัสสาวะ จากนั้นสมองจะส่งสัญญาณกลับไปยังกระเพาะปัสสาวะให้กลั้นปัสสาวะไว้จนกว่าจะพร้อมขับถ่าย 

การกลั้นปัสสาวะเป็นเวลานานอาจทำให้กล้ามเนื้อบริเวณกระเพาะปัสสาวะทำงานหนักมากเกินไป ส่งผลให้เกิดการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ซึ่งจะส่งผลเสียต่อสุขภาพ ทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะได้ โดยเฉพาะการเกิดโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ 

ข้อเสียของการกลั้นปัสสาวะ   

• กระเพาะปัสสาวะหดเกร็ง
• กระเพาะปัสสาวะปริแตก 
• ติดเชื้อแบคทีเรียที่ท่อปัสสาวะ
• กระเพาะปัสสาวะอักเสบ
• กรวยไตอักเสบ
• ติดเชื้อที่ไต
• ติดเชื้อในกระแสเลือด

กระเพาะปัสสาวะอักเสบ (Cystitis) 

กระเพาะปัสสาวะอักเสบ เป็นหนึ่งในกลุ่มโรคติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ (Urinary Tract Infection หรือ UTI) เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในระบบทางเดินปัสสาวะ จนทำให้เกิดความผิดปกติขึ้น โดยโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบส่วนใหญ่มักเกิดในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เนื่องจากผู้หญิงมีท่อปัสสาวะสั้นและอยู่ใกล้กับช่องคลอดและทวารหนัก ทำให้เชื้อโรคเข้าสู่กระเพาะปัสสาวะผ่านทางท่อปัสสาวะได้โดยง่าย

อาการของโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ

ผู้ป่วยโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบจะปวดปัสสาวะบ่อย รู้สึกปวดแสบขณะปัสสาวะ ปัสสาวะมีเลือดปนออกมา ปวดท้องน้อย รวมถึงลักษณะน้ำปัสสาวะที่ออกมามีปริมาณน้อย สามารถสังเกตความผิดปกติที่พบได้บ่อยดังนี้

• ปัสสาวะบ่อย กะปริดกระปรอย  ครั้งละน้อยๆ มีอาการคล้ายปัสสาวะไม่สุด
• รู้สึกปวดบริเวณท้องน้อย ปวดแสบ ขัด ร้อนขณะปัสสาวะ โดยเฉพาะตอนปัสสาวะสุด
• ปัสสาวะมีสีผิดปกติ บางครั้งมีกลิ่นผิดปกติ หรือ อาจปัสสาวะมีเลือดปน
• ในเด็กอาจมีอาการปัสสาวะรดที่นอน มีไข้ เบื่ออาหาร อาเจียน อ่อนเพลีย
• ในผู้สูงอายุ จะไม่มีอาการทางปัสสาวะ แต่จะมีอาการอ่อนเพลีย สับสน หรือมีไข้

แม้ว่าจะเป็นโรคไม่รุนแรง แต่เมื่อได้รับการรักษาโรคที่ไม่ถูกต้องและเหมาะสม เชื้ออาจแพร่กระจายจากกระเพาะปัสสาวะผ่านทางท่อไตไปจนถึงกรวยไต ทำให้กรวยไตอักเสบและอาจจะสร้างความเสียหายกับไตอย่างถาวร หากมีการอักเสบติดเชื้อรุนแรง อาจลุกลามเป็นการติดเชื้อในกระแสเลือดจนเป็นเหตุทำให้เสียชีวิตได้ ดังนั้นการกลั้นปัสสาวะจึงทำให้เกิดผลเสียต่อร่างกายมากกว่าที่คิด!