/ บทความ / ปลูกต้นไม้ในห้องนอน เทคนิคการเลือกและดูแลให้ปลอดภัยต่อสุขภาพ
การปลูกต้นไม้ในบ้านไม่เพียงช่วยตกแต่งบ้านให้สวยงามและเพิ่มความรู้สึกใกล้ชิดธรรมชาติมากยิ่งขึ้น แต่ยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพไม่น้อย สำหรับมือใหม่ที่สนใจการปลูกต้นไม้ บทความนี้คุณหมอพรีโมแคร์จะมาตอบคำถามที่หลายคนกังวล ว่าการปลูกต้นไม้ในห้องนอนนั้นเมื่อตกกลางคืนจะส่งผลต่อระดับออกซิเจนในอากาศจนเป็นอันตรายหรือไม่ และมีวิธีไหนบ้างที่จะป้องกันการเกิดเชื้อราในบ้านเพื่อไม่ให้มารบกวนสุขภาพ
ประโยชน์ของการปลูกต้นไม้ภายในบ้าน
การศึกษาเกี่ยวกับประโยชน์ของการปลูกต้นไม้ในบ้าน รวมไปถึงการปลูกต้นไม้ในห้องนอนนั้นมีจำนวนไม่น้อย โดยมีงานวิจัยบางส่วนที่สนับสนุนว่าการมีต้นไม้ในบ้านอาจส่งผลดีต่อสุขภาพในด้านต่อไปนี้
ลดความเครียด คลายความวิตกกังวล
การคลุกคลีอยู่กับต้นไม้ ทั้งในขั้นตอนการจัดแจงวางตำแหน่ง การเปลี่ยนกระถางต้นไม้ หรือการดูแลรดน้ำ เป็นงานอดิเรกที่ช่วยลดความตึงเครียดและเพิ่มความรู้สึกผ่อนคลายได้ไม่น้อยทีเดียว นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยที่พบว่าต้นไม้สามารถช่วยในการบำบัดผู้ป่วยโรคซึมเศร้า วิตกกังวล ภาวะสมองเสื่อม และภาวะทางสุขภาพจิตอื่นๆ ให้รู้สึกดีขึ้นได้
มีสมาธิจดจ่อกับการเรียนมากขึ้น
มีงานวิจัยเล็กๆ งานหนึ่งชี้ว่าการมีต้นไม้จริงอาจส่งผลต่อระดับสมาธิและประสิทธิภาพในการเรียนรู้ หลังจากทดลองเปรียบเทียบการเรียนของนักเรียนในห้องที่มีต้นไม้จริง ต้นไม้ปลอม และรูปภาพต้นไม้ แล้วพบว่านักเรียนที่อยู่ในห้องที่มีต้นไม้จริงมีสมาธิจดจ่อกับการเรียนมากกว่านักเรียนในห้องอื่น
เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน
ประโยชน์ข้อนี้ได้รับการสนับสนุนจากการศึกษาหลายชิ้นที่พบว่าการปลูกต้นไม้รอบๆ พื้นที่ทำงานอาจช่วยให้มีศักยภาพและความคิดสร้างสรรค์ในการทำงานมากขึ้น บางงานวิจัยยังกล่าวด้วยว่าการประดับต้นไม้ในห้องทำงานอาจมีส่วนช่วยลดความเครียดและลดอัตราการลาป่วยของพนักงานได้
เร่งการฟื้นฟูร่างกาย ช่วยให้หายป่วยเร็วขึ้น
การได้มองต้นไม้หรือดอกไม้อาจช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วขึ้น รวมไปถึงการฟื้นตัวในกรณีที่บาดเจ็บหรือหลังจากการผ่าตัด อย่างไรก็ตามการศึกษาประโยชน์ของต้นไม้ด้านนี้ส่วนใหญ่นั้นเกิดขึ้นในโรงพยาบาล ทำให้อาจมีปัจจัยอื่นๆ มาเกี่ยวข้อง
เพิ่มคุณภาพอากาศและความสดชื่นภายในบ้าน
ในปี 1980 องค์การนาซ่า (NASA) ได้นำพืชหรือต้นไม้มาใช้เพื่อลดการปนเปื้อนของอากาศในยานอวกาศ หลังจากพบว่าต้นไม้ช่วยฟอกอากาศผ่านทางรากและดินที่ปลูก แต่งานวิจัยในช่วงหลังก็ชี้ว่าประสิทธิภาพในการฟอกอากาศของต้นไม้ยังห่างไกลจากการใช้เครื่องฟอกอากาศ และอาจต้องใช้ต้นไม้จำนวนมากจึงจะเทียบเท่า
ปลูกต้นไม้ในห้องนอน อันตรายไหม?
ในตอนกลางวันต้นไม้ส่วนใหญ่จะดูดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในอากาศไปใช้ในกระบวนการสังเคราะห์แสงและคายก๊าซออกซิเจนออกมา ส่วนในตอนกลางคืนจะเป็นช่วงที่ต้นไม้คายก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ทำให้หลายคนกังวลว่าการปลูกต้นไม้ในห้องนอนจะเป็นพิษต่ออากาศและมีอันตรายต่อสุขภาพ
แท้จริงแล้วการมีต้นไม้ในห้องนอนเพียงไม่กี่ต้นไม่อาจทำให้เกิดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกมามากถึงระดับที่ก่อให้เกิดอันตรายได้ นอกจากนี้ยังมีต้นไม้บางชนิดที่สามารถสังเคราะห์แสงได้แม้ในช่วงเวลากลางคืน จึงเกิดการคายก๊าซออกซิเจนออกมาแทน ซึ่งจะช่วยให้ห้องนอนมีคุณภาพอากาศที่ดีตลอดวันและนอนหลับสบายยิ่งขึ้น
ดังนั้น ใครที่อยากปลูกต้นไม้ในห้องนอนเพื่อเพิ่มอากาศบริสุทธิ์ แนะนำให้ลองมองหาต้นไม้ที่มีคุณสมบัติเปลี่ยนคาร์บอนไดออกไซด์เป็นก๊าซออกซิเจนในตอนกลางคืนมาปลูกในห้องนอน เช่น ต้นปาล์มหมาก ว่านหางจระเข้ ลิ้นมังกร เป็นต้น
รวมถึงต้นไม้ที่มีคุณสมบัติฟอกอากาศ เช่น ต้นเดหลี ต้นแมงมุม และยางอินเดีย ซึ่งมีคุณสมบัติช่วยดูดซับมลพิษและสารพิษประเภทฟอร์มาลดีไฮด์ที่อาจปนเปื้อนในอากาศ โดยเป็นสารพิษใกล้ตัวที่พบได้ในวัสดุก่อสร้าง เฟอร์นิเจอร์ แผ่นไม้อัด วัสดุเคลือบผิว และวัสดุทำฉนวนต่างๆ ในบ้าน
ข้อควรระวังด้านสุขภาพเมื่อปลูกต้นไม้ในบ้าน
การปลูกต้นไม้ในบ้านที่ไม่ถูกวิธีอาจตามมาด้วยปัญหาแมลง เชื้อรา และศัตรูพืชที่มาก่อกวนจนสร้างความเสียหายให้กับทั้งต้นไม้และสุขภาพของผู้ที่อยู่อาศัย จึงควรศึกษาให้ดีก่อนนำต้นไม้ชนิดใดๆ ก็ตามมาปลูกในห้อง ทั้งชนิดดิน อุณหภูมิ แสงแดดที่เหมาะสม ตลอดจนปริมาณน้ำที่ต้นไม้ต้องการ และหมั่นดูแลตามคำแนะนำต่อไปนี้
- หากมีต้นไม้ในห้องมากเกินไป ควรวางถาดรองแล้วเจาะรูกระถางให้น้ำสามารถไหลออกมาได้ และหมั่นถ่ายน้ำทิ้งเป็นประจำ มิฉะนั้นอาจทำให้มีความชื้นสูงจนก่อให้เกิดเชื้อราสะสมและกระตุ้นอาการภูมิแพ้หรือโรคหอบหืดได้
- ไม่ควรรดน้ำมากเกินไป เพราะอาจเป็นบ่อเกิดของเชื้อราและตัวอ่อนของตัวบั่วราในดิน ที่จะกลายเป็นแมลงมาสร้างความรำคาญใจในบ้านได้
- อาจใช้ต้นเคราฤาษีหรือหินทราย Aquarium gravel คลุมหน้าดินในกระถางเอาไว้ เพื่อเป็นการกำจัดและป้องกันเชื้อรา
- ควรตรวจดูใบของต้นไม้เป็นประจำว่ามีสัญญาณของแมลงกินพืชหรือไม่ เช่น มีไข่แมลง ใยแมลงตามต้น หรือรูโหว่ตามใบไม้
- ต้นไม้ฟอกอากาศหลายชนิดอาจเป็นพิษต่อสัตว์เลี้ยงในบ้าน ถ้าจะให้ดีควรสอบถามผู้ขายก่อนซื้อเพื่อเลือกต้นไม้ที่เป็นมิตรกับน้องหมาน้องแมวมากที่สุด
พรีโมแคร์ เมดิคอล คลินิก เพื่อนร่วมทางสุขภาพ ออกแบบไลฟ์สไตล์สุขภาพดีในแบบของคุณเอง คลิกดูบริการต่างๆ ที่นี่ หรือปรึกษาคุณหมอพรีโมแคร์ทุกเรื่องเกี่ยวกับสุขภาพได้เลยที่ LINE @primoCare
- A Hobby for All Seasons: 7 Science-Backed Benefits of Indoor Plants. (https://www.healthline.com/health/healthy-home-guide/benefits-of-indoor-plants)
- 5 Easy Houseplants to Love, Based on Your Mental Health Needs. (https://www.healthline.com/health/mental-health/plants-self-care)
- Image: House photo created by jcomp – www.freepik.com